Lao phổi là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Lao phổi là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi khuẩn gây ra. Đây là một trong những bệnh lý gây tử vong cao nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, với sự phát triển của y học, lao phổi có thể được kiểm soát và chữa khỏi hoàn toàn nếu tuân thủ phác đồ điều trị đúng cách. Vậy lao phổi là gì, nguyên nhân do đâu, triệu chứng nhận biết như thế nào và cách điều trị ra sao? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Lao phổi là gì?

Lao phổi là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn lao gây ra, chủ yếu ảnh hưởng đến phổi. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, phát tán vi khuẩn vào không khí.

Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bệnh có thể được kiểm soát và chữa khỏi hoàn toàn.

Nguyên nhân gây ra bệnh lý lao phổi

Bệnh lao phổi xảy ra khi vi khuẩn lao xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp. Dưới đây là các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh:

Lây nhiễm từ người bệnh: Tiếp xúc gần với người mắc lao phổi hoạt động có nguy cơ nhiễm bệnh cao.
Hệ miễn dịch suy yếu: Người có bệnh nền (HIV/AIDS, tiểu đường, suy dinh dưỡng, ung thư) dễ bị vi khuẩn lao tấn công.
Môi trường sống không đảm bảo: Không gian chật hẹp, thiếu thông gió, đông người là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn lao phát tán.
Sử dụng thuốc ức chế miễn dịch: Người dùng corticosteroid kéo dài hoặc điều trị hóa trị có nguy cơ mắc lao phổi cao hơn.
Hút thuốc lá, nghiện rượu: Làm suy giảm chức năng phổi và giảm đề kháng với vi khuẩn lao.

Triệu chứng khi bị lao phổi

Triệu chứng lao phổi thường tiến triển theo các giai đoạn từ nhẹ đến nặng. Dưới đây là những dấu hiệu điển hình của bệnh:

Giai đoạn tiềm ẩn

Ở giai đoạn này, vi khuẩn lao có trong cơ thể nhưng không gây triệu chứng rõ rệt vì hệ miễn dịch kiểm soát được chúng. Người bệnh không có biểu hiện bất thường và không lây nhiễm cho người khác.

Giai đoạn lao phổi hoạt động

Ho kéo dài trên 2 tuần, có thể ho khan hoặc ho có đờm, ho ra máu.
Sốt nhẹ về chiều, thường kèm theo đổ mồ hôi trộm vào ban đêm.
Sụt cân không rõ nguyên nhân, người gầy yếu, mệt mỏi kéo dài.
Đau ngực, khó thở, cảm giác tức ngực khi hít thở sâu.
Chán ăn, mất ngủ do cơ thể suy nhược.

Giai đoạn lao phổi nặng (biến chứng)

Nếu không điều trị kịp thời, lao phổi có thể gây:

Tràn dịch màng phổi: Tích tụ dịch trong phổi, gây khó thở nghiêm trọng.
Lao kê: Vi khuẩn lao lan rộng khắp cơ thể, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác.
Suy hô hấp: Phổi bị tổn thương nặng, ảnh hưởng đến chức năng hô hấp.

Cách điều trị lao phổi hiệu quả

Việc điều trị lao phổi tuân theo phác đồ chuẩn của Bộ Y tế và WHO, sử dụng thuốc kháng lao trong thời gian dài.

Phác đồ điều trị tiêu chuẩn

Giai đoạn tấn công (2 tháng đầu): Sử dụng 4 loại thuốc kháng lao chính là Isoniazid (INH), Rifampicin (RIF), Pyrazinamide (PZA) và Ethambutol (EMB) để tiêu diệt vi khuẩn lao.
Giai đoạn duy trì (4-6 tháng tiếp theo): Duy trì 2 loại thuốc INH và RIF để ngăn tái phát.

Tổng thời gian điều trị thường kéo dài 6-9 tháng tùy vào mức độ bệnh.

Điều trị lao phổi kháng thuốc

Một số trường hợp lao phổi có thể kháng thuốc, đòi hỏi phác đồ điều trị dài hơn (12-24 tháng) với các thuốc kháng lao bậc hai như Bedaquiline, Delamanid.

Tuân thủ điều trị

Uống thuốc đúng liều, đúng giờ, không tự ý ngừng thuốc.
Tái khám định kỳ để theo dõi hiệu quả điều trị.
Nếu có tác dụng phụ (buồn nôn, chóng mặt, viêm gan do thuốc), cần báo ngay cho bác sĩ.

Cách chăm sóc người bị lao phổi

Chăm sóc đúng cách giúp bệnh nhân lao phổi phục hồi nhanh chóng và hạn chế lây nhiễm cho người khác.

Chế độ dinh dưỡng

Người mắc lao phổi cần bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng để tăng cường miễn dịch:

Thực phẩm giàu protein: Thịt, cá, trứng, sữa giúp tái tạo mô phổi.
Vitamin C, E, A: Trái cây, rau xanh giúp tăng đề kháng.
Uống đủ nước để hỗ trợ đào thải độc tố.
Tránh rượu bia, thuốc lá, vì làm giảm hiệu quả điều trị.

Vệ sinh cá nhân và môi trường sống

Đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người khác.
Hạn chế khạc nhổ bừa bãi, che miệng khi ho.
Giữ phòng ở thoáng mát, nhiều ánh sáng mặt trời để diệt vi khuẩn lao.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Theo dõi tiến triển bệnh bằng xét nghiệm đờm, chụp X-quang.
Nếu có dấu hiệu bất thường (ho ra máu nhiều, khó thở nặng), cần đến bệnh viện ngay.

Lao phổi là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhưng có thể điều trị dứt điểm nếu phát hiện sớm. Vi khuẩn lao lây qua đường hô hấp, đặc biệt trong môi trường đông đúc, kém thông thoáng.

Việc điều trị lao phổi cần tuân thủ phác đồ kháng lao trong ít nhất 6 tháng để tiêu diệt vi khuẩn hoàn toàn. Đồng thời, người bệnh cần có chế độ dinh dưỡng tốt, giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống để hạn chế lây lan.

Nếu có dấu hiệu nghi ngờ lao phổi, hãy đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Xem thêm:

Giấy khám sức khỏe điện tử – hiểu thế nào cho đúng?

Liên hệ dịch vụ làm giấy khám sức khỏe lấy nhanh

Website: giaykhamsuckhoehanoi.net
Hotline: 0977360038